Afyon Şirket Avukatı
Ahbaplık (Özet) : Ahbaplık, her şeyden önce bir düzen demektir. Fakat hukukun öngördüğü düzen, gerçekten gerçeklesevinçli bir düzen değildir. Ahbaplık, cemiyet süresince insanoğluın hakikaten kesinlikle davrandıklarını değil, kesinlikle davranmaları icap ettiğini gösterir. Ahbaplık, namına uyulmak ve uygulanmak yürekin vardır. Hak değeri dolayısıyla, insanoğlu arası ilişkileri bir düzene salmak, toplumsal yaşamın gerçekleşmesini sahip olmak lüzum. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Ahbaplık düzeni, doğduğu andan itibaren bireyin alınsına onaylama edilmesi ve uyulması müstelzim, kesinkes esaslı kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği gibi, onlara aykırı bir yönde de kullanabilir. Bu nedenle cemiyet süresince insanoğluın hattıhareket ve davranışlarının tüze kurallarına uymaması, her dönem mümkündür. “İşte tüze, sima davranışlarını değerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana mevrut bir dizge, bir bütündür.” İnsan-sima, sima-tabiat ilişkilerinin insanlığın hissedar çıkarı ve huzuru yürekin evrensel ilkelerle güvence şeşna kırmızıınmasıdır. Ahbaplık, âdemiyet seviyesi yürekin göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine birgani kuruntu ortaya atılıtır. Bunlar kaynağı: tanrı, klas çıkarları, cemiyet sözleşmesi, tabiat ve insanoğlu olarak tamlayan mütalaalerdir. Ahbaplık Nedir Ahbaplık, toplumun genel menfaatini yahut fertlerin ve toplumun hissedar iyiliğini sahip olmak için konulan ve bütün gücüyle desteklenen kaide, hak ve kanunların bütünüdür. Daha yaygın bir tanılamamıyla tüze, adalete yönelmiş toplumsal yaşamma düzenidir. Ahbaplık Kelime Mealı Ahbaplık kelimesi Arapça “hak” kökünden hasılat ve hak kelimesinin çoğheybetli olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Fellahçda “hak” kelimesinin çoğheybetli “beddua’kak”tır. Türk Tat alma organı Kurumu’na için tüze kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yapmış oldurım güçlükleü belirleyen yasaların bütünüdür”. Bunun haricinde hukukun “haklar” manaı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, ülfet manaında da kullanılır. Uygulayım Mealı Ahbaplık dönemden döneme değiştiği yürekin hala doyurucu bir tanılamam gestaltlamamıştır. Kant “Ahbaplıkçular hala hukukun tanılamamını aramaktadırlar” der. Hasetmüzde en çok onaylama edilen tanılamamı ise: “Sınırlı bir zamanda belli başlı bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması devlet zoruna (müeyyide) demetlanmış kurallar bütünüdür.” Bilimsel bir disiplin olarak tüze, kendi süresince kök olarak ikiye ayrılır. Genel olarak hukukun zevat arası ilişkileri bahis düzlük kısmına Özel Ahbaplık, zevat ile devlet yahut devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Bütün Hukuku adı verilir. Bu kocaoğlanrım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). Uygar Ahbaplık, Ticaret Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna ödenek Kanunuesasi Hukuku, Ukubet Hukuku ve İdare Hukuku bütün hukukunun temellıca ast dallarıdır. Ahbaplık Kuralları ve Özellikleri Hukuku öteki toplumu aranjör kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden kocaoğlanran özellik devlet tarafından güvenceye kırmızıınmış ve cebri yapmış oldurımlara sahip olmasıdır. Ahbaplık kuralları sima davranışlarını düzenler ve bulunmuş olduğu toplumun haysiyet kazalarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği sebebiyle kabil nitelikteki kül durumlarda uygulanması esenlanır. Yaptırım (Müeyyide) Ahbaplık düzlükında yapmış oldurım bütün gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek yürekin kullanılır. Ahbaplık düzenini esenlamayı ve korumayı ammaçlayan yapmış oldurımlar gene tüze düzeninin öngördüğü şekilde namına getirilir. Maddi ve içsel yapmış oldurımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yapmış oldurımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken içsel yapmış oldurımlar bu durumları mâni olmak yürekin kullanılır. Ukubet hukukunda ölüm, hapishane ve tıngır cezaları; anayasa hukukunda siyasetten men, kısım mantinota; algı hukukunda algı ve kaçıntıçılık cezaları gibi ayrımlı tüze dallarında ayrımlı yapmış oldurımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile müteallik çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız icabında; şuuri bir irade olarak gören kuramlar, irade dışı olarak gören kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların birtakımlar felsefik değil ortaya konduğu devrin sorunlarını çözmek yahut siyasal mütalaaleri tüze biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali doğruluk olan tüze, genel olarak şu şekilde tanılamamlanabilir: “Ahbaplık, adalete yönelmiş toplumsal bir yaşamma düzenidir.” Bu tanılamamdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu namına getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, kullanışlı yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak maksut, hukukun toplumsal yaşamı düzenleyip insanoğluın barış ve asayiş süresince bir arada yaşamalarını esenlamaktır. 2. Uygulama Yarar (Sosyal İhtiyaçların Muhaliflanması) Hukukun kullanışlı amacını, toplumsal gerçeklik belirler. Ahbaplık bu fonksiyonu ile cemiyet süresince yaşayan insanoğluın, birbirleri ile monte etmek zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, psikolojik bir varlık olarak insanın gestaltsından kaynaklanan gereksinimlerinı alınlamaya çkırmızıışır. Ahbaplık bu fonksiyonu ile tevellüt, teehhül, ölüm vb. önemli biyolojik olayları da çeşitli hükümlerle düzenler. Tek tüze düzeni yaşamın kök gerçeklerini görmezden gelemez. Ahbaplık düzeni, insanın saf gestaltsına ve bundan müterakki mevrut ihtiyaçlarına yakışır olmak zorundadır. Ahbaplık önemli ölçüde, hesaplı gerçeklere de sınırlanmışdır; hesaplı ihtiyaçlara uymalı ve onları alınlamalıdır. 3. Hak Ahbaplık bu fonksiyonu ile belli başlı bir tertip şeşna aldığı içtimai gereksinimlerı, özü salt bir müsavat düşüncesi olan doğruluk ölçüsüne vurarak sadık kimliğini kulaklıır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En gücük tanılamamıyla doğruluk, “bir müsavat düşüncesi”dir. “Hak, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) olmak üzere iki ayrımlı anlamda kullanılır. Hak esasta ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, yiğitlik, fazilet manaında ferdî bir özelliği deyimler. Kişi her dönem haklı olana yönelir, her insana kendine düşeni ayırmak uğrunda daim ve değaksiyonmez bir çaba gösterir. İşte bu hattıhareket ve çabayı gösteren doğruluk, özne (süje) ile müteallik oluşundan ötürü öznel (sübjektif) doğruluk olarak nitelenir. Bir yiğitlik olan öznel adaletin haricinde ve ondan önce nesnel (objektif) bir doğruluk mefhumı vardır. Nesnel doğruluk, kişinin bir özelliğini değil, kişilerin somut durumlarda gerçekleştireceği münasebet biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte tüze düzlükında hukuki haysiyet olarak nazire konusu olan doğruluk de, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü tüze, insanoğlu arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve idraklanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar bütünüdür.” Toplum yürekindeki davranış ve ilişkilerin değerlendirilmelerini yürekaziz kurallar külü olarak tüze, bu değerlendirmelerde doğruluk ölçüsünü kullandığı ve yönetmek yerinde bulunmuş olduğuna için, adaletin böylelikle, hukukun da bir değerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Ahbaplık normlarında doğruluk acaba ne ölçüde yansıtılmıştır ? Mevcut tüze ne denli adaletlidir ? İşte burada kanun üstü doğruluk mefhumı ortaya çıkmaktadır. Bu, bütün tüze sistemine ve sistemlerine hükümran bulunan, nesnel ve salt bir haysiyet niteliğindeki adalettir. Ahbaplık bir cemiyet düzenini yürekerir. Hukukun varlık nedeni de adalettir; lüzumlu bulunan düzeni arkalamak, gerekse onu değaksiyontirmeyi meşrulaştırmak yürekin her dönem adalete temelvurulur. Nesnel ve kanun üstü doğruluk hukukta alınmıza müesses tüze düzenlerinin asli örneği, olması müstelzim tüze manaında tüze idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile doğruluk, bulunan tüze düzenlerinin namına yakışır olup olmadığı açısından bir haysiyet ve kıymetlendirme ölçüsü olabilir. Gene bu özelliği ile doğruluk, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun sahileştirmek amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile müspet ve zararlı alınlıklı ilişkilerde bulunan bu üç fonksiyon balans süresince olduklarında, adil bir tüze düzeninin gerçekleşmesi esenlanır. Normal olarak bütün tüze normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak tüze, hem adaleti gerçekleştirecek, hem toplumsal yaşamma uyacak, hem de bu toplumsal yaşamın barış süresince sürebilmesi yürekin bir düzen görünümünü esenlamaya çkırmızıışacaktır.
Comments on 'Afyon Şirket Avukatı' (0)
Yorumlar beslemesi